Crowdfunding udziałowy jest coraz popularniejszą formą pozyskania kapitału dla przedsiębiorców. Spółki otrzymują środki finansowe w zamian oferując akcje bądź udziały w przedsięwzięciu biznesowym. W 2020 roku w Polsce firmy pozyskały na dalszy rozwój w ten sposób ponad 90 mln zł. Oznacza to wzrost o ok. 76% względem 2019 roku. W bieżącym roku padnie kolejny rekord zarówno pod względem liczby przeprowadzonych kampanii, jak i pozyskanych kwot w crowdfundingu udziałowym. Jak jednak technicznie wygląda proces emisji skierowanej do crowdinwestorów? Jak efektywnie przeprowadzić kampanię i na jakie wsparcie platformy crowdfundingowej może liczyć emitent?
Platforma a emitent
Rolą platformy crowdfundingowej, po zgłoszeniu się emitenta, jest przede wszystkim szeroko rozumiane doradztwo i wykonawstwo, i to na szeregu płaszczyzn – know-how, prawnej, marketingowej, wizerunkowej czy managementu przyszłej kampanii. Jeszcze na etapie przygotowań do emisji eksperci weryfikują wyłącznie podstawowy potencjał projektu biznesowego w kontekście crowdfundingu – nie jest to złożona formuła typu due diligence, tylko ocena kluczowych aspektów działalności emitenta. Ponadto platforma nie tworzy wycen oraz nie ingeruje w nie. To na co zaś szczególnie zwraca uwagę platforma, to ocena potencjału komunikacyjnego. W celu pozyskania inwestorów i przekonania ich do ulokowania kapitału niezbędna jest skuteczna kampania wizerunkowa i to w duchu marketingu 360. Zadaniem ekspertów jest jej odpowiednie zaplanowanie i przeprowadzenie.
W przypadku crowdfundingu niezwykle istotne jest to czy produkt oraz branża, w której działa emitent będzie odpowiednio interesujący dla rynku oraz mediów. Model biznesowy musi być przejrzysty i zrozumiały, by inwestor mógł łatwo zrozumieć mechanizm, dzięki któremu spółka zarabia. To pozwoli mu szybko ocenić perspektywy rozwoju emitenta. Jeżeli taki potencjał komunikacyjny nie jest wystarczający, może okazać się, że crowdinvesting nie jest najlepszym sposobem na pozyskanie kapitału. Aby zakończyć emisję sukcesem potrzebna jest przemyślana, wielokanałowa, spójna i skuteczna kampania marketingowa. Stąd jednym z podstawowych zadań konsultantów jest przygotowanie i skoordynowanie zestawu działań związanych z direct marketingiem, PR, mediami społecznościowymi, zakupem mediów itp. W uproszczeniu można to przedstawić tak, że inwestor jest swego rodzaju konsumentem, a oferta emitenta w takim przypadku produktem, do którego zakupu inwestor musi zostać odpowiednio przekonany. W związku z tym jednym z podstawowych zadań platformy jest doradztwo wizerunkowe, które pozwoli emitentowi przeprowadzić skuteczną kampanię przedstawiającą, że jego biznes ma solidne podstawy, jest rozwojowy i daje inwestorom szansę zarobić. Stąd w zespołach doradców znajdują się marketerzy z szerokim doświadczeń z różnych segmentów komunikacji marketingowej, których zadaniem jest właściwe przedstawienie potencjału przyszłego emitenta.
Ocena potencjału biznesowego i komunikacyjnego, to nie jedyne zadania platformy crowdfundingowej. Profesjonalny podmiot pomaga również w szeregu kwestii prawnych i formalnych, które wymagane są prawem przy ofercie publicznej. Kluczową kwestią jest odpowiednia forma prawna działalności gospodarczej przyszłego emitenta – musi on bowiem działać jako spółka akcyjna bądź spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Obie formy mają swoje zalety i wady, najważniejsza różnica jest taka, że w spółce akcyjnej inwestor obejmuje akcje, w spółce z o.o. natomiast udziały. Sam proces kampanii jest dostosowany do wymogów prawa związanych z formą działalności emitenta – w czym w pełni pomaga platforma crowdfundingowa. Kolejnym istotnym elementem wsparcia ze strony platformy jest koordynacja wraz z prawnikami przygotowania dokumentu informacyjnego, na podstawie którego inwestorzy mogą w przejrzysty sposób zapoznać się z działalnością spółki i następnie podjąć świadomą decyzję o inwestycji.
Profesjonalna platforma crowdfundingowa podejmuje się koordynacji całego procesu emisji od momentu rozpoznania potencjału biznesowego, przez ocenę nośności komunikacyjnej projektu, aż po pełne wsparcie w prowadzeniu działań marketingowych i prawnych. Dedykowany Project Manager – w pełnym porozumieniu z emitentem – zarządza całą kampanią na każdym jej etapie. Takie wsparcie jest dużą wartością dla emitentów, którzy niejednokrotnie ze względu na wczesny etap rozwoju, nie posiadają ekspertów z szeregu różnych dziedzin we własnej organizacji.
Platforma a inwestor
Warto również podkreślić, że platforma crowdfundingowa nie jest żadnym pośrednikiem i tym samym stroną transakcji nabycia akcji czy udziałów. To emitent, czyli spółka jest stroną oferującą. Rolą platformy crowdfundingowej jest połączenie wszystkich interesariuszy, by do transakcji mogło dojść. Kojarzy ona zatem emitenta z potencjalnymi inwestorami, koordynuje kampanię od strony marketingu i kwestii prawnych oraz świadczy bieżące doradztwo na rzecz spółki, która chce pozyskać dodatkowy kapitał na rozwój.
Współpraca z platformą crowdfundingową oraz sam proces emisji skierowanej do inwestorów społecznościowych jest też cennym doświadczeniem dla spółki, która rozważa w przyszłości wejście na giełdę. Wiele firm do crowdinvestingu podchodzi jak do swoistego pre-IPO. Emitent bowiem uczy się komunikować do uczestników rynku kapitałowego, mediów, ma styczność z częścią wymogów prawnych, które są obligatoryjne dla spółek giełdowych. Kampania crowdfundingowa może być też sposobem na osiągnięcie minimalnego free float, wymaganego przez GPW. Szereg emitentów decyduje się też na pozyskanie środków w ramach crowdfundingu, by zainwestować je w przygotowania do IPO, na które składa się współpraca z doradcą, dostosowanie się do obowiązku informacyjnego czy sporządzenie dokumentu informacyjnego.
Venture capital – komunikacja ryzyka
W przypadku crowdfundingu udziałowego bardzo ważną kwestią jest komunikacja ryzyka inwestycyjnego. Inwestor musi mieć świadomość, że venture capital zakłada lokowanie kapitału w spółki we wczesnej fazie rozwoju, co z jednej strony daje szansę na szybki wzrost biznesu i atrakcyjne zyski, ale z drugiej strony niesie też ryzyko straty, gdyby emitent nie odniósł sukcesu lub zakończył działalność.
